maandag 3 februari 2020

De cliënt als therapeut


Al eerder schreef ik over de moeilijkheden om als therapeut zelf in therapie te gaan. Maar sinds ik weer werk ben ik niet alleen een therapeut in therapie, maar ook een cliënt die therapie geeft. Toen ik net begon was ik heel bang dat ik het niet zou kunnen door mijn eigen problemen, dat de problemen van mijn cliënten te dicht bij zouden komen en ik ze daardoor niet kon helpen. Het is niet zo dat er, als ik werk, een stand-by knop op de depressie zit.

Hoewel mijn cliënten over het algemeen een stuk jonger zijn dan ik (tot ca. 18 jaar), hebben zij regelmatig problemen die raken aan mijn eigen problemen, nu of uit mijn jeugd. Zo komen bij mij kinderen die gepest worden of werden en die daar heel veel verdriet en pijn van hebben. Of er komt een jongere met een depressie die qua uiting lijkt op hoe ik depressie ervaar. Dan kan het zomaar zo zijn dat ik mij geraakt voel door wat zij meemaken en dat er een soort verwarring bij mij ontstaat wat nu mijn probleem is en wat nu hun probleem is. Mijn cliënten hebben er niks aan als ik hun ga behandelen voor de problemen die ik ervaar, integendeel, dat kan zeer schadelijk zijn! Daarom is het belangrijk dat ik veel reflecteer op mijn eigen handelen, het liefst met een collega. Dat kan mij helpen het onderscheid te maken tussen hun en mijn problemen. Dan kan ik de cliënt goed te blijven zien, niet al te gekleurd door mijn eigen achtergrond.

Hierbij vind ik het wel eens lastig dat mijn collega’s niet op de hoogte zijn van mijn depressie. Ik kan niet met hun delen dat ik de uitspraken van cliënt A zo herken en maar moeilijk kan relativeren, omdat ik het ook zo voel. Ik durf geen steun te vragen als cliënt B vertelt over wat hij meegemaakt heeft en dat oude pijn bij mij triggert. Daardoor voel ik me wel eens eenzaam in mijn werk. Natuurlijk zijn er overwegingen, waaronder deze, om het wel aan mijn collega’s te vertellen, maar daar ben ik nog niet aan toe.

Ook cliënt zijn heeft gelukkig ook voordelen. Ik kan soms ook heel goed begrijpen wat zij meemaken, want ik heb vergelijkbare dingen meegemaakt. Ik weet hoe het is om aan de andere kant van de tafel te zitten, afhankelijk te zijn van een therapeut en mijn hele hebben en houwen bloot te leggen. Ik weet hoe het is om onbewust, vanuit angst, te manipuleren en te ontwijken, waardoor het werkelijke probleem een beetje bedekt blijft. Ik heb ervaren hoe het is om door de hel te gaan. En daardoor kan ik niet alleen begrip hebben, maar ook een beetje begrijpen. Het helpt mij om door de façade heen te prikken naar de diepere laag.

Als ik goed in het vizier houd wat van mij is en wat van een ander, geloof ik dat mijn ervaring als cliënt mij een betere therapeut maakt.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten