Genezen of herstel?

De ene dag denk ik dat ik stappen maak, dat ik vooruit ga en dat het nog wel eens wat gaat worden met mij. Ik zit op de weg naar genezing, er komt een moment dat ik kan zeggen: ’Ik ben niet meer depressief, de diagnose depressie is niet meer op mij van toepassing’. Andere dagen vraag ik me af of ik wel aan het genezen ben, of dat ik vooral leer om beter om te gaan met mijn depressie. Dan vraag ik me af of ik ooit van het predicaat ‘depressie’ afkom, of dat ik straks wel weer functioneer in de maatschappij, maar ondertussen nog altijd mijn leven om de depressie heen moet plooien. Het antwoord moet ik je, en mijzelf, voorlopig nog schuldig blijven. Vooralsnog ben ik nog niet van mijn depressie af en functioneer ik ook nog niet heel erg in de maatschappij. 

Binnen de psychiatrie wordt, hoewel het een medische discipline is, steeds minder gesproken over genezing en steeds meer over herstel. Als je de definities van beide woorden erop nazoekt, betekenen ze nagenoeg hetzelfde. Genezing: het beter worden = herstel. Herstel: genezing, terugkeer tot een vorige (goede) toestand. Aldus de Van Dale. Toch krijg je, als je zoekt op het woord ‘genezing’ vooral lichamelijke ziekten en zijn de eerste hits bij ‘herstel’ op een enkeling na bijna allemaal ggz-instellingen. 

Genezen wordt vooral gebruikt voor een ziekte of aandoening over gegaan is, met of zonder behandeling. De definitie van herstel, zoals ik ‘m begrijp, doelt vooral op het oppakken van de dagelijkse routines en, mét je beperkingen, weer kunnen functioneren in de maatschappij. Doordat op websites van ggz-instellingen vooral gesproken wordt over herstel krijg ik het idee dat er binnen de psychiatrie de overtuiging leeft dat genezing niet haalbaar is en dat dit dan het beste is wat erna komt. En daarmee leggen ze hun focus anders dan ik: ik wil niet leren leven met mijn depressie, ik wil gewoon graag van mijn beperkingen af! Uiteraard is de realiteit genuanceerder dan ik het nu beschrijf, maar ik vind het wel interessant. 

Misschien kun je deze twee woorden in de context van de psychiatrie niet los van elkaar zien. Vaak gaat het verdwijnen van symptomen en het functioneren in de maatschappij hand in hand, waarbij ze om en om voorgaan. Als je tussen genezen en herstel een onderscheid maakt, zou dat dus neerkomen op kunstmatig dingen uit elkaar trekken die je eigenlijk niet los van elkaar kunt zien. Dus ben ik aan het genezen of herstellen? Ik weet het niet, maar het gaat in ieder geval, stapje bij beetje, beter met me.