Het grote Niks

Er wordt mij wel eens gevraagd waar ik last van heb, wat de depressie voor mij eigenlijk is. Voor een deel kan ik daar antwoord op geven: Ik ben moe, wordt snel boos en ben vaak negatief gestemd. Dat is voor mensen nog wel te begrijpen. Iedereen is wel eens moe en schiet wel eens uit zijn slof. Je kunt je met enige inspanning wel verplaatsen in die situatie en hoe dat dan is als je altíjd moe en prikkelbaar bent. Maar dat zijn voor mij niet de belangrijkste en moeilijkste aspecten van het depressief zijn… het moeilijkste kan ik niet uitleggen. Niet aan de ander, en niet eens echt goed aan mezelf.

Het grote Niks, de mist, de leegte, het zwarte gat… allemaal woorden om te omschrijven wat ik in me voel, maar allemaal missen ze de werkelijke kern. Misschien mis ik dat zelf ook wel, die kern. Probeer het je maar eens voor te stellen… je wilt niks meer, je hoeft niks meer, je voelt weinig (behalve soms uitgesproken negatieve gevoelens) en zelfs je fysieke behoeften, zoals slaap en honger, warm of koud, heb je niet meer helder voor ogen. En het is dan niet zo dat je níks wilt, want dan wil je nog wat, namelijk níks. Een totale onverschilligheid ontstaat, waarbij het niet meer uitmaakt wat er gebeurt, wat je doet, wat je eet, of je überhaupt eet… waarbij het je zelfs niet echt meer uitmaakt of je leeft, of dood bent. 

Misschien, als je je dat kunt voorstellen, kom je een beetje in de buurt van het gevoel van de kern van mijn depressie. Er zijn in de afgelopen 2,5 jaar periodes geweest dat ik mij 24/7 zo voelde, totaal apathisch was en niets meer kon. Gelukkig is dat nu niet meer zo en weet ik een groot deel van de tijd prima wat ik wil en voel. Maar met enige regelmaat komt het grote Niks voorbij wandelen, klopt hij op de deur en kan ik niet anders dan hem binnen laten. Want vooralsnog ben ik bang voor hem en heeft hij macht over mij. Maar er komt een dag, dat hij aanklopt en ik met mijn rug tegen de deur ga zitten en schreeuw: ’Hier ben je niet meer welkom!’ Die dag komt… ik weet het zeker.