Psychisch gehandicapt?

Mensen met een lichamelijke beperking noemen we lichamelijk gehandicapt. Mensen met een flinke beperking in de intelligentie noemen we verstandelijk gehandicapt. Maar hoe noemen we mensen met een psychische stoornis die niet meer over gaan? In de volksmond worden die nog altijd ‘gek’ genoemd. Maar ‘gek’ heeft een hele nare bijsmaak, het doet me vooral denken aan iemand die buiten op straat loopt te schreeuwen of rare streken uithaalt. 

Mensen met een psychische stoornis die nu nog als permanent worden gezien: borderline, schizofrenie maar ook bijvoorbeeld autisme of ADHD kennen nog geen nette verzamelnaam. Ik heb daar over na zitten denken; zijn deze mensen niet gewoon psychisch gehandicapt? Ik kan me voorstellen dat je jezelf niet onder de noemer gehandicapt wilt scharen, maar zijn wij (met een inmiddels toch wel chronische depressie schaar ik mezelf ook onder deze groep mensen) niet een beetje gehandicapt? 

Net als andere mensen met een handicap hebben wij heel veel te geven en te bieden, kunnen wij meedraaien als een volwaardig onderdeel van de maatschappij. En ook net als andere mensen met een handicap zullen wij je af en toe vragen om een kleine aanpassing te doen, zodát we als volwaardig onderdeel van de maatschappij kunnen meedraaien. Misschien met minder uren, misschien met vrijwilligerswerk, misschien met een hulphond, maar net zo volwaardig als andere mensen. 

Een struikelblok in deze benaming is dat er nog heel veel dingen onduidelijk zijn met betrekking tot verschillende psychische aandoeningen. We weten nog niet wat de oorzaak is. Hoogstwaarschijnlijk is de oorzaak biologisch, maar behalve zeer wisselend werkende pillen kunnen we er op dat vlak nog niks aan doen. Daardoor hebben we ook weinig zicht op de mate waarin deze ziekten een permanente aandoening zijn, of misschien op termijn te behandelen alsof het een ontsteking is. Het meeste dat we er nu van weten is op basis van ervaringen. De ervaring leert bijvoorbeeld dat iemand met schizofrenie die goed ingesteld is op medicatie kan functioneren in de maatschappij. De ervaring leert ook dat zo iemand zijn leven lang kwetsbaar blijft en pillen moet slikken. Ervaring is het meeste dat we hebben momenteel.

Tot we meer weten wil ik toch graag pleiten voor de benaming ‘psychisch gehandicapt’. Het geeft een stukje herkenning en plaats het meer in de categorie ‘ziekte’ en ‘het kan je zomaar overkomen’. Tenslotte zijn we allemaal mensen. De één kan niet goed horen, de volgende niet goed leren en weer een ander zijn emoties minder goed reguleren. En zo heeft iedereen wel wat.